Pamarentah penjajah Walanda judheg pikire, bola-bali saben nyoba
mbedhah kadipaten Tegal ora tau kelakon. Aja maneh nguwasani pinangka
dhaerahlarlaran jajahan, mlebu kutha wae ora bisa. Apa maneh Kadipaten Tegal
dipandhegani dening adipati Martalaya sing ora tedhas gegaman apa wae.kompeni
banjur gawe akal-akalan ngedu Adipati Martalaya karo sedulure tunggal guru
yaikuMartapura. Martapura diiming-imingi kalungguhan adipati angger bisa mateni
Adipati Martalaya. Martapura nyarujuki pepenginane Kumpeni. Martapura banjur
teka ing Kadipaten Tegal.
Martapura : “Adhi
Martalaya, tekaku mrene sepisan tilik keslametanmu sakulawargamu. Dene sing
kaping pindhne aku dadi jagoning Kumpeni sing saperlu ngelikake lan ngajak Adhi
supaya gelem rerangkulan karu Kumpeni.”
Martalaya : “kakang,
aku matur nuwun dene Kakang keraya-raya gelem niliki aku lan kulawargaku ana
Kadipaten Tegal iki. Nanging Kakang, aku babar pisan ora bisa minangkani panjaluke
Kakang supaya aku gegandhengan karo bangsa penjajah sing tansah sawiyah-wiyah
marangbangsane dhewe.”
Martapura : “Lo,
mengko dhisik, Dhi. Kumpeni ora bakal sawiyah-wiyah marang Adhi Martalaya.
Malah Kumpeni bakal awehpambiyantu amrih panguwasaning Adhi Martalaya tetep
bisa lestari.”
Martalaya : “Ora
kakang. Aku ora perlu bantuane bangsa penjajah sing murang tata lan seneng
tumindak nistha iku.”
Martapura : “Adhi
Martalaya! Ngucap aja angger ngucap. Aku iki dutaning Kumpeni. Yen kowe ora
gelem nuruti panjalukku, kowe bakal adu arep karo aku, Dhi!”
Martalaya : “We la
Kakang, sadumuk bathuk sanyari bumi takbelani tumekaning pati, Kakang! Iki ora
ateges aku nrunyak murang tata wani marang sedulur tuwa, nanging iki bab
martabating bangsa, Kakang! Dakladeni karepmu, Kakang!”
Banjur Martalaya lan
Martapura adu kadikdayan atosing balung kandeling kulit ana plataraning
kadipaten Tegal uga dipunsekseni para punggawa lan para prajurit kabeh.
……………………………………………………………………………………………………………………
1. Saka
punggelan crita drama kasebut, sapa sing dadi paraga protagonis yaiku ....
A. Martapura
B. Martalaya
C. Kumpeni
D. Prajurit
2. Saka
punggelan crita drama ing dhuwur, Seting panggonan rerembugan ana ing ....
A. Alun-alun
Tegal
B. Markas
Kumpeni
C. Daleme
Martalaya
D. Plataran
kadipaten Tegal
3. Sapa
wae kang dadi paraga utama jroning crita drama kasebut ....
A. Martalaya
B. Martapura
C. Martalaya
lan Kumpeni
D. Martalaya
lan Martapura
4. Pitutur
jroning punggelan crita drama ing dhuwur yaiku ....
A. Manut
bangsa penjajah iku mesthi kepenak ing uripe
B. Kawula
alit iku kedah manut ujare para penggedhe negara
C. Sedulur
enom iku ora oleh wani duga marang sedulur tuwa
D. Manungsa
iku kudu wani njaga martabating bangsane dhewe-dhewe
Wacanen punggelan
crita wayang ing ngisor kanthi setiti !
………………………………………………………………………………………………………………
Sang prabu utusan
nimbali sawijing pandhita asma Begawan Wasista atur pamrayoga, sang nata
kaaturan sidhekah ing jawata. Atur rembuge Bengawan wasista atur pamrayoga,
sang nata kaaturan sidhekah ing jawata. Atur rembuge Begawan wasista gawe
renaning panggalih, nuli kalapahan.
………………………………………………………………………………………………………………
5. Wong
kuwi diwajibne usaha kanggo ngowahi nasibe. Tembung kang tegese padha karo
usaha ing wacan ndhuwur yaiku ....
A. mbudidaya
B. kasembadan
C. pamrayoga
D. asedhekah
6. Tegese
tembung Jawata yaiku ....
A. Raja
B. Dewa
C. Pandhita
D. Prameswari
7. Salah
sijine karya sastra sing nduweni perangan kanggo diparagakake (dimainake)
dening aktor diarani ....
A. drama
B. sesorah
C. tembang
D. geguritan
8. Salah
satunggale jinis drama Jawa sing oleh penghargaan saka UNESCO yaiku ....
A. Ketoprak
B. Wayang
C. Lenong
D. Ludruk
9. Supaya
drama iku lumaku kanthi becik ( X ) ... kedah bisa milah lan milih ( Y ) ...
sing trep karo watake kang bakal ditampilake. Ora mung iku wae ananging kudu
bisa aweh tuladha, mimpin lan nyorteni sakabehane kru.
Saka katrangan ing
dhuwur ceceg-ceceg tandha ( X ) sing trep diiseni ....
A. Paraga
B. setting
C. sutradara
D. improvisasi
10. Saka
katrangan ing dhuwur ceceg-ceceg tandha ( Y ) sing trep diiseni ....
A. paraga
B. prolog
C. setting
D. dialog
11. Urut-urutane
prastawa (peristiwa) ing crita drama wiwit saka prolog, klimaks nganti
tumekan pungkasane crita diarani ....
A. alur
B. setting
C. prolog
D. paraga
12. Mobah
mosike polatan para paraga jroning main drama diarani ....
A. epilog
B. mimik
C. konflik
D. setting
Wacanen teks tembang
Jawa ing ngisor iki !
………………………………….
Abote wong nandang tresna / Tak belani nganti tekan pati /
Tresnaku mung kanggo sira / Arjuna bagus sing merak ati / Awan bengi ra bisa
lali / Tansah eling esemmu / Nganti kapan aku ra ngerti / Bisa nyanding sliramu
/ Abote dadi wong sudra / Tresna tulus ora dipercaya / Wong tuwa ngumbar sujana
/ Tansah ngira aku wong durjana / Pancen dalan sing tak liwati / Ngalor, ngidul
mung dengkul / Paribasan turu klesetan / Uripku tansah cedhak pacoban / Wong
bagus-wong bagus tak enteni / Lilane wong tuwaku nerima kowe / Sing sabar-sing
sabar ya tresnaku /
Ing tembe mburi bakal dadi duweku / Duh Gusti sing tak puji paringono
dalan kanggo tresnaku.
13. Teks
tembang Jawa ing dhuwur kalebu jinise ....
A. Tembang
dolanan
B. Tembang
macapat
C. Tembang
tengahan
D. Tembang
gagrag
anyar
14. Irah-irahan
tembang Jawa kasebut yaiku ....
A. Tresna
tulus
B. Tresna
sudra
C. Nandang
tresna
D. Pacobaning
tresna
15. Miturut
teks tembang Jawa ing dhuwur “Tansah ngira aku wong durjana” nduweni
teges ....
A. Wong
sing bagus
B. Wong
sing sugih bandha
C. Wong
sing tumindake ala
D. Wong
sing ora duwe bandha
16. Saka
tesk ing dhuwur tembung “ sudra “ nduweni teges ....
A. wong
asor
B. Wong
sugih
C. wong
gedhe
D. wong
pangkat
17. Irah-irahan
tembang Jawa ing dhuwur yen ditulis nganggo aksara Jawa sing bener yaiku ....
A. p[cobnNi=t}sN
B. t}sNtulus
C. nnF=t}sN
D. t}sNsuf]
18. Ing
ngisor iki sing kalebu jinise tembang macapat yaiku ....
|
A
|
B
|
C
|
D
|
|
Prau layar
Kupu kuwi
Layang kapindo
Tresna sudra
|
Layang swara
Asmaradhana
Jambu alas
Cinta tak
terpisahkan
|
Asmaradhana
Dhandhanggula
Kinanthi
Pangkur
|
Tak tunggu balimu
Buta-buta galak
Titip kangen
Luntur
|
Gatekna tembang
macapat ing ngisor iki !
Para mudha aja bosen
ngudi kawruh
Ilmu kasat mata
Ilmu batin den jajagi
Iku kabeh kanggo sangu
uripira
19. Tembang
macapat ing dhuwur kalebu jinise ....
A. Tembang
asmaradhana
B. Tembang
kinanthi
C. Tembang
pangkur
D. Tembang
pucung
20. Guru
lagu lan guru wilangane tembang ing dhuwur yaiku ....
A. 12p – 6i
– 8i – 12i
B. 12h
– 6a – 8i – 12a
C. 12u
– 6a – 8i – 12a
D. 12kawru
– 6mata – 8jagi – 12ira
21. Cacahing
wanda saben sagatra diarani ....
A. guru
lagu
B. guru
gatra
C. guru
sastra
D. guru
wilangan
22. Tembang
kang watake sedih lan kelangan pangarep-arep yaiku tembang ....
A.
Pangkur
B.
Gambuh
C.
Kinanthi
D. Megatruh
23. Tembang
macapat iku cacahe ana ....
A. 10
B. 11
C. 12
D. 13
Wacanen sapada tembang
macapat ing ngisor iki kanthi setiti!
Sinom
Amenangi jaman edan
Ewuh aya ing pambudi
Melu edan nora tahan
Yen ta melu anglakoni
Boya keduman melik
Kaliren wekasanipun
Dilalah kersa Allah
Begja-begjane wong
kang lali
Luwih begja wong eling
lawan waspada
24. Guru
gatra tembang sinom ing dhuwur ana ....
A. 9
B. 8
C. 7
D. 6
25. Guru
lagu tembang sinom ing dhuwur yaiku ....
A. n – i –
n – i – k – n – h – I – a
B. a – i –
u – i – i – u – h – i – a
C. a – i –
n – i – i – n – h – i – a
D. a – i –
a – i – i – u – a – i – a
26. Nalika
candra ndadari utawa tanggal 15 bocah-bocah jaman rumiyen padha dolanan ing
plataran banjur padha nembangake tembang dolanan. Tembang dolanan apa sing trep
karo kahanan kasebut ....
A. Jamuran
B. Padhang
mbulan
C. Sluku-sluku
bathok
D. Cublak-cublak
suweng
Gatekna para seniman
tembang Jawa ing ngisor iki !
1. Ki
Ageng Selo
5. Ki Ng.Rangga Warsito
2. Ki
Anom Suroto
6. Ki Narto Sabdo
3. Ki
Enthus Susmono
7. Ki Manteb Sudarsono
4. Ki
Ageng Suryamentaram
8. Sri Sultan Hamengkubuwana IV
27. Sing
kalebu seniman tembang Jawa gagrag anyar yaiku ....
A. 2 – 3 –
6 – 7
B. 2
– 4 – 5 – 6
C. 1
– 4 – 5 – 8
D. 1 – 2 –
6 – 8
Gatekna tembang
dolanan ing ngisor iki !
Gundhul Pacul
Gundhul gundhul pacul cul, gembèlengan
nyunggi nyunggi wakul kul, gembèlengan
wakul ngglimpang, segané dadi sak ratan
wakul ngglimpang, segané dadi sak ratan
Gundhul gundhul pacul cul, gembèlengan
nyunggi nyunggi wakul kul, gembèlengan
wakul ngglimpang, segané dadi sak ratan
wakul ngglimpang, segané dadi sak ratan
28. Pitutur
jroning tembang dolanan ing dhuwur yaiku ....
A. Wong ing
alam donya iku kedah iling lan waspada
B. Wong
urip iku aja adigang, adigung, adiguna
C. Wong
urip iku sing sapa salah kudu seleh
D. Wong
urip iku ora oleh gundhul
29. Dong
dinge swara ing pungkasane gatra diarani ....
A. Guru
lagu
B. Guru
basa
C. Guru
gatra
D. Guru
wilangan
Wacanen teks sesorah
ing ngisor iki, kanggo mangsuli pitakonan angka 30 tumekane 32!
|
1
|
Assalamu’alaikum Wr. Wb.
|
|
2
|
Minangka purwakaning atur sumangga kita sesarengan ngaturaken
puji syukur dhumateng ngarsanipun Gusti Maha Agung ingkang sampun paring
rahmat, taufik sarta hidayah dhumateng kita sedaya, saengga saged makempal
ing papan punika mangayu bagiya adicara purnawiyata siswa-siswi kelas 9.
|
|
3
|
Bapak/Ibu guru ingkang dhahat kinurmatan
Kula minangka sesulihipun siswa-siswi kelas 9, ngaturaken
panuwun ingkang tanpa upami dhumateng bapak / ibu guru ingkang sampun ndidik
kula sakanca kanthi sae lan sabar. Kula sakanca nyuwun agunging pangaksami
sedaya kelepatan. Kathah kenangan ingkang sampun kababar, wonten ingkang sae
lan wonten ingkang awon. Kula sadar bilih bapak / ibu guru ingkang sampun
minteraken lan nuwuhaken semangat pasinaonipun kula sakanca.
|
|
4
|
Sedaya pambiyantunipun bapak / ibu guru, kula sakanca, mboten
saged caos pinwales. Ingkang saged kula lampahi namung nyuwun donga dhumateng
Gusti Ingkang Maha Agung mugi-mugi bapak / ibu dipunparingi kakuwatan lan
karaharjan. Amin
|
|
5
|
Sasampunipun kula kaliyan kanca-kanca nyuwun donga pangestu
mugi-mugi saged nggayuh punapa ingkang kula sakanca kajengaken.
|
|
6
|
Wusana cekap semanten atur kula menawi wonten kirang
langkungipun atur, nyuwun agunging samodra pangaksami.
|
|
7
|
Wassalamu’alaikum wr. wb.
Nuwun
|
30. Saka
teks sesorah ing dhuwur sing kalebu perangan surasa basa tinemu ing angka ....
A. 2
B. 3
C. 4
D. 5
31. Saka
teks sesorah ing dhuwur sing kalebu perangan wasana basa tinemu ing angka ....
A. 2
B. 3
C. 5
D. 6
32. Saka
teks sesorah ing dhuwur sing kalebu perangan purwaka tinemu ing angka ....
A. 1
B. 2
C. 6
D. 7
33. Medharake
gagasan ing ngarepe wong akeh (umum) kanthi tujuan tartamtu diarani ....
A. sesorah
B. tembang
C. geguritan
D. sandhiwara
34. Sajroning
pidhato / tanggap wacana iku ngemot ....
A. Salam
pambuka, isi, purwaka, pangarep-arep, dudutan, panutup
B. Isi,
salam pambuka, pangarep-arep, panutup, purwaka, dudutan
C. Salam
pambuka, purwaka, isi, dudutan, pangarep-arep, panutup
D. Pangarep-arep,
salam pambuka, isi, purwaka, panutup, dudutan
35. Ing
ngisor iki olah sarira sing apik nalika tanggap wacana yaiku ....
A. Anteng,
asring banda tangan
B. Akeh
ngguyu sing digawe-gawe
C. Ngadheg
asring ndheleng cathetan
D. Ngadheg
kang lumrah, pasuryan ngadhep lan tenang
Wacanen wacan ing
ngisor kanthi setiti !
Sinau iku penting
banget tumprap para siswa. Apamaneh yen asring maca ning perpustakaan. Mula
bocah-bocah padhaa menyang perpustakaan. Miliha lan wacanen buku-buku ing
perpustakaan supaya tambah kawruhmu.
36. Cuplikan
wacana ing dhuwur tujuwane yaiku ….
A. Menehi
hiburan ing perpustakaan
B. Menehi
pangerten pentinge sinau
C. Nyenengake
siswa tumprap perpustakaan
D. Menehi
pangerten pentinge perpustakaan
Gatekna punggelan teks sesorah ing ngisor iki
!
………………………………………………..
Pungkasaning atur,
mbok bilih anggen kula ndherekaken lampahing adicara ing siang menika kathah
klenta-klentuning atur saha solah bawa ingkang mboten mranani, saestu kula
minangka pranatacara naming saged ngaturaken kupat duduh santen, sedaya lepat
nyuwun pangapunten. Mugi rahayu ingkang tansah pinanggih. Nuwun.
………………………………………………..
37. Ukara
ing dhuwur kalebu perangan sesorah ingkang …..
A. pangarep-arep
B. salam
penutup
C. wasana
basa
D. purwaka
38. Ing
ngriki kula minangka sesulih Kepala Desa, badhe ngaturaken Sugeng ari adi,
Minal aizil wal faizin.
Tegese tembung sesulih ing wacan ndhuwur yaiku
…..
A. wakil
B. kanca
C. pimpinan
D. andhahan
39. Aksara
murda iku cacahe ana ….
A. 3
B. 5
C. 8
D. 20
40. Penganggone
aksara murda yaiku ....
A. Nulis
jeneng dhiri, jeneng kutha, jeneng gelar
B. Nulis
jeneng dhiri, jeneng kewan, jeneng cekakan
C. Nulis
jeneng desa, jeneng saka basa Arab, jeneng angka
D. Nulis jeneng gunung, jeneng saka basa Arab, jeneng angka
Komentar
Posting Komentar